Iki seneden fazladir Almanya’da yasadigim icin son zamanlarda bana yeni cikarilan göc yasasiyla ilgili sorular gelmeye basladi. Her ne kadar hukuksal boyutlarina %100 hakim olmasam da okuyup anladiklarimi özetleyip sizlerle paylasmaya karar verdim. Ama öncesinde yaziyi okurken ya da sonrasinda akliniza takilabilecek sorularla ilgili daha önce yazdigim yazilarin linklerini de asagiya koyuyorum:

• Almanya’da is arama ve is bulma
• Almanya icin calisma izni nasil alinir?
• (Bonus) EU Blue Kart nedir? Kosullari nelerdir?

Almanya Federal Meclisinin 7 Haziran 2019 tarihinde onayladigi yasal düzenlemeye göre Alman ve Avrupa Birliği (AB) vatandaşlarının öncelikli olarak istihdam edilmesi şartı kaldırıldı. Yani yeni düzenlemeyle birlikte Almanya artik sadece AB üye ülke vatandaslarini degil, diger tüm ülkelerden nitelikli isgücü alimina izin verecek.

1974 yilindan bu yana Almanya sadece AB üyesi vatandaslarini yabanci isci olarak kabul ediyordu. Peki “sen AB üyesi vatandasi degilsin, nasil Almanya’da calisabiliyorsun?” diye soracak olursaniz, o konuyla ilgili de söyle bir düzenleme vardi: Diyelim ki Almanya’da bir IT sirketinde yazilim uzmani pozisyonuna basvurdunuz, mülakatlariniz olumlu gecti ve kontrat asamasina geldiniz. Bu durumda işvereniniz, AB üyesi olmayan bir ülkeden basvuran bir aday olarak sizi istihdam edebilmek için, resmi makamlara bu işin bir Alman ya da AB vatandaşı tarafından yapılamayacağını nedenleriyle açıklaması gerekiyordu. Resmi makamlar bunu kabul ederse calisma izniniz onaylaniyordu ve siz de burada calismaya basliyordunuz.

Yeni yasal düzenlemeyle birlikte isverenlerin resmi makamlara aciklama yapma zorunlulugu kaldirilacak. Bu neden önemli derseniz? Bircok sirket yeni birine sponsor olmak yerine (Sponsor olmak: Resmi makamlarla yukarida bahsettigim aciklamalari yaparak iscinin kendilerini tarafindan istihdam edilecegini aciklamak) halihazirda calisma izni olan ya da EU-Blue Karta sahip olan kisileri istihdam etmeyi yegleyebiliyor. Yani AB vatandasi degilseniz veya Almanya’da gecerli bir calisma izniniz yoksa basvurdugunuz is icin bicilmis kaftan olsaniz bile ise alinamiyordunuz. Artik isverenin bu yükümlülügü ortadan kalktigi icin daha cok ise alim olacagini varsayabiliriz.

Diger bir olumlu düzenleme ise Almanca bilen, öğretimlerini tamamlamış, mesleki yeterlilik belgesine sahip kişilerin, altı ay süreyle Almanya’ya gelerek iş ya da meslek eğitimi imkanı arama fırsatı saglanmasi. Önceki yasaya göre bu sartlari sagliyor olsaniz bile oturum izniniz ya da calisma izniniz yoksa elinizi kolunuzu sallayarak gelip “ben burada is arayacagim” diyemiyordunuz. Yeni yasal düzenleme, meslek diplomalarını Almanya’nın diplomatik temsilciliklerinde denkleştiren ve mesleği yapabilecek derecede Almanca konuşabildiğini kanıtlayan vasıflı elemanlarin ve söz konusu branşlarda eğitimli akademisyenlerin somut bir iş teklifi olmadan, iş aramak için Almanya’ya gelip geçici oturum izniyle 6 aya kadar kalabilmesinin önünü aciyor. Ancak bunu yapabilmek icin Almanya’ya iş aramak amaçlı gelecek nitelikli elemanların iş aradığı sürece kendi geçimini ya da varsa beraberindeki aile üyelerinin geçimini sağlayacağını Almanya’ya gelmeden önce belgelemesi gerekecek ve bu kisiler AB vatandaşlarına kıyasla sosyal yardım alamayacak.

Özellikle Bilgi Teknolojileri (IT) ve bilisim alanlarinda kalifiye eleman acigi bulunan Almanya, yeni düzenlemeye bu alanlarda calismak isteyenler icin koydugu öğrenimlerini tamamladıklarına dair resmi belge veya diploma ibraz etme şartıni da kaldiriyor. Eger bilgi teknolojisi alanında mesleki tecrübeye sahipseniz, yıllık en az 50 bin euro brüt gelir beklentiniz varsa diploma, onun Almanca cevirisi vb. gibi evraklari hazirlamaktan kurtuluyorsunuz. Yani tek dert diploma fotokopisi olsun dedirtti ama neyse 🙂

Peki normalde nitelikli ya da niteliksiz olsun göcmenlerden haz etmeyen Almanya neden böyle bir yasa degisikligine gitti? Bircogunuzun bildigi gibi Almanya düsük dogum oranlari ve özellikle IT, bilisim ve saglik sektöründe yetismis istihdam azligi sebebiyle uzun yillardir isgücü sorunu yasiyor. Bugüne kadar gerek AB ülke vatandaslariyla gerekse Avrupa Birligi üye ülkelerinin ortak düzenledigi EU-Blue Kartla bu sorunu cözmeye calisiyordu. Ancak isverenler nitelikli isgücü istihdam aciginin yilda 260 bin oldugunu ve bu acigin ancak böyle bir yasa degisikligiyle kapatilabilecegini belirtiyorlardi. Sonunda hükümet de bu baskilara dayanamamis görünüyor.

Alman Federal Meclisinde oy coklugu ile kabul edilen bu yasal düzenlemenin Federal Konseyden de onayinin alinmasinin ardindan 1 Ocak 2020’den itibaren yürürlüge girmesi bekleniyor. Yasanın uygulamaya geçirilmesiyle, nitelikli iş gücü göçünü teşvik etmek için yurt dışında Almanca kurslarinin kolaylastirilacagi, diplomaların denkleştirilmesi işlemleri hizlandirilacagi ve Almanya’ya gelerek iş bulan yabancı uzman elemanlara, süresiz yerleşim izni şu ana kadar olduğu gibi beş yıl sonra değil, dört yıl sonra verilecegi gibi ek düzenlemeler de konusulanlar arasinda.

Ne diyelim, herkes icin hayirlisi olsun 🙂