Tasinmak hele de ülke degistirerek tasinmak ne kadar zormus arkadas! Üstelik ben belki de isin en zor kismi olan ev arama ve bulma isini es gectim Muro`dan dolayi ve geldim hazir eve yerlestim ama ona ragmen günlerce kagit kürek isleriyle ugrastim elin yaban ellerinde.

En son kolilerimi hala DHL`den teslim alamadigimi yazmistim. Nedense gümrükteki abilerimiz beni koli ile uyusturucu kaciracak ya da tarihi eser kacakciligi falan yapacak saniyordu ki bir türlü ikna olamadilar benim kolilerimdeki üc montla bes ayakkabiya! Ama neyse benden dört gün sonra üc kolim pek de sag salim diyemeyecegim bir sekilde elime ulasti. Insan gibi tasisaniza oglum, ben ne guzel inci gibi dizdim esyalarimi, mahfetmissiniz. Neyse öyle ya da böyle esyalarim nihayet benimle.

Ama tabii is bununla bitmiyor. Almanya`nin diger sehirlerini bilmiyorum ama Munih`te ev bulmak cok cok cok zor. Ben sansli azinliktan biriydim, benim cekecegim cileleri Muro gectigimiz yil ikimizin yerine cekmisti (cok fedakardir :)) ve nihayet kendine ve daha sonrasinda da bana basimizi sokacak bir yer bulmustu. Su an 35 m2lik bir odada yasiyoruz, ayni odada yemek hazirliyoruz, yiyoruz, giyiniyoruz, tv seyrediyoruz falan filan. Türkiye`de 1+0 dedikleri cinsten bi evde kaliyoruz. Deli misiniz neden orada yasiyorsunuz derseniz bu ev merkeze cok yakin ama yakin oldugu icin de nispeten diger yerlere göre daha pahali. Bir tercih yapacaktik ya sehre uzak bir noktada isyerlerimize yakin bir yerde oturup dha az kira verecektik ya da merkezde daha fazla kira verip uzaktaki islerimize gidip gelecektik. Biz simdilik ikincisini tercih ettik ama ileride belki o “American Dream” evleri gibi bahceli bir villaya tasinir, yazlari da barbekü yapariz 🙂

Burada ev bulmak cok zor dedim, peki neden zor, insanlar nasil ev buluyor derseniz iste cevaplar burada. Öncelikle yeni ev pek yok, evlerin cogu eskiden beri var olan evler dolayisiyla nüfus arttikca ev sayisi bence gitgide yetersiz gelmeye baslamis. Zira Münih yogun olarak ögrenci ve expat barindiran bir sehir; hal boyle olunca arz ve talep egrileri bir türlü istenen yerde kesismiyor. Istediginiz kriterlere uygun ev bulsaniz bile dehset kiralar vermeniz gerekebiliyor o yuzden insanlar bizim gibi bir tercih yapmak zorunda kaliyorlar. Peki evi nereden buluyorsunuz? Türkiye`deki gibi camlara “sahibinden satilik/kiralik” ilanlari mi asiyorlar derseniz maalesef hayir. Ev bulabilmeniz icin bence en akilci yöntem networkünüzün genis olmasi. Eger öyleyse kiracisi cikmaya niyetlenmis bir evi, es dost vasitasiyla duyup cok da efor sarfetmeden tutabilirsiniz. Ama maalesef benim gibi köyden indim sehire seklinde geldiyseniz isiniz biraz zor. Isin kötüsü burada bizdeki hurriyetemlak.com ya da sahibinden.com gibi siteler de yok. Benim kesfedebildigim immobilien.de diye bir site var; aramalarinizi ve basvurularinizi buradan yapabilirsiniz. Evet Almanya`da ev tutarken kiraci evi degil ev sahibi kiracisini seciyor. Yani siz kiralik bir eve basvuruyorsunuz, sizinle birlikte belki 20 kisi daha basvuruyor, size bir randevu saati veriliyor ve ev sahibi ile mülakata gidiyorsunuz. Dikkat edin görüsme saatinizi kacirmayin yoksa randevunuz yanar! Görüsmede ev sahipleri medeni halinizi, evde kac kisi yasayacaginizi, ne zamandir Almanya`da yasadiginizi, ne is yaptiginizi, maasinizi, hatta kontratinizin süreli olup olmadigini bile soruyorlar. Sonra “biz seni arariz” deyip gonderiyorlar. Sonrasi Allah kerim 🙂 Ev azligindan ya da bu sürecin mesakkatinden dolayi bircok insan buna karsi farkli cözümler gelistirmis. Mesela Muro buraya gelmeden once Türkiye`deyken airbnb.com üzerinden bir oda kiraladi ve yaklasik dört ay boyunca orada yasadi. O evde aslinda baska bir kiraci oturuyordu ve odalardan birini (muhtemelen ev sahibinden habersiz) airbnb uzerinden kiraliyordu. Dört ayin sonunda sirketten bir arkadasinin bosalttigi üniversite yurt odasina gecti. Aslinda ögrenci olmayan birinin orada kalmasi sanirim yasak ama dedim ya insanlar kendi cözümlerini bulmuslar diye, yurtta da bircok insan “kacak” diye tabir edecegimiz sekilde ögrenci olmamasina ragmen kaliyordu. Ve ondan dört ay sonra nihayet simdi oturdugu evi bulabildi. Ama tabii su an ben gelince isler biraz karisti. Yeniden ev aramali miyiz yoksa bu minnak hücre evimizde biraz sabretmeli miyiz bilmiyoruz.

Öyle ya da böyle basinizi sokacak yeriniz varsa gördügünüz gibi sanslisiniz. Ama durun hemen gevsemeyin. Zira Almanya`da en önem verilen seylerden biri en güncel adresinizin kaydinin yapilmis olmasi. Bu Address Registration (Almancasi Anmeldung) diye geciyor ve ülkeye girdikten sonra 14 gün icinde yapmis olmaniz gerekiyor. Bunun icin Münih`te Kreisverwaltungsreferat (KVR) denen devlet dairesine gitmeniz gerekiyor (Adres ve calisma saatlerine BURADAN ulasabilirsiniz). Gitmeden önce doldurmaniz gereken dokümanlar var, kisisel bilgilerinizin alindigi (medeni haliniz, dininiz, dogum yeri bilgilerini gibi) BU dokümanla, oturacaginiz evin ve ev sahibinin bilgilerinin yer aldigi BU dokümani doldurarak gitmelisiniz. Gittiginizde sira aliyorsunuz, siraniz geldiginde dokümanlarinizi verip kaydinizi yaptiriyorsunuz. (Yaninizda mutlaka pasaportunuz olsun, hatta ilk zamanlar yaninizdan ayirmayin derim. Evliyseniz evlilik cüzdani da sorabiliyorlar o yuzden belki ilk sayfalarinin fotokopisini yaninizda bulundurabilirsiniz.) Adres kaydiniz yapildiktan sonra adiniza bir vergi numarasi üretiliyor ve bu vergi numarasi sizin Alman yasalarina göre ödeyeceginiz vergilere göre olusturulmus oluyor. Ama vergi numaranizi Maalesef adres kaydi gibi hemen aninda alamiyorsunuz. Bana söylenen iki üc hafta icinde kayitli adresime posta ile gelecegi. Daha bir hafta oldu ve henüz gelmedi. Eger is icin geldiyseniz ve sirketiniz sizden sabika kaydi (Certificate of Good Conduct – Führungszeugnis) istediyse onu da KVR`dan talep edebilirsiniz. 16 € karsiliginda yine posta adresinize gönderiyorlar.

Eveeet adres kaydimizi yapmis olmak demek aslinda isin büyük bir kismini halletmis olmak demek. Zira bundan sonra nereye giderseniz gidin (tabii resmi dairelerden bahsediyorum) ilk önce size adres kaydinizi soracaklar. Acikcasi o yoksa Almanya`da bir hicsiniz. Ise baslamadan önce sirketim benden maasimi yatirabilmeleri icin bir banka hesabi acmami ve saglik sigortami yaptirarak sosyal guvenlik numarami onlara iletmemi istemisti. Garip degil mi? Ilk duydugumda bana da garip gelmisti. Zira Türkiye`de bu söylediklerimi calisan adina isveren hallediyor, belki bazen anlasmali olduklari bankalari söylüyorlar ve hesap biz kendimiz aciyoruz ama sigorta isleriyle hicbirimiz ugrasmiyoruz tabii isveren degilsek. Ama burada böyle degil. Bir sürü banka arasindan calisacagin bankayi sen seciyorsun, bir sürü saglik sigortasi firmasi arasindan sigorta firmani kendin seciyorsun. Özgürlük mü külfet mi bilemedim.

Banka hesabi actirmak icin istediginiz bankanin herhangi bir subesine gidebilirsiniz (Sirketinizin bankalarin biri ya da birkaciyla kurumsal anlasmasi olabilir bunu insan kaynaklarina sorup ögrenebilirsiniz). Subeye gittiniz ve hesap acmak istediginizi söylediniz. Alacaginiz cevap: Bugün git yarin gel! Evet maalesef gider gitmez size hesap acan banka yok!! Önce gidip uygun bir zamana randevu almaniz gerekiyor. Gittigim bir Commerzbank subesi iki hafta sonrasina biri de bir hafta sonrasina randevu verdi. Muro itiraz edince bir baska subeyle tam olarak 20 dk telefonda görüsen calisan sayesinde ertesi güne randevu alabildik. O kadar rahatlar ve müsteri memnuniyetine karsi o kadar duyarsizlar ki cogu zaman itirazlarin ya da aciklamalarin ise yaramiyor, hatta dinlemiyorlar bile. Hesabini 15 gün sonra acarim isine gelirse anlayisi hakim ve Türkiye`nin en büyük bankasinda senelerce calismis biri olarak biz müsterilerimize böyle söylesek yemin ediyorum topa tutuluruz. Neyse banka hesabi actirmak gayet kolay aslinda, adres kaydi ve pasaport ile halloluyor. Eger sirket anlasmaniz olan bir bankaysa kontratinizi da yaninizda götürmenizde fayda var. Almanya`da hesaplarinizdan aylik hesap ücreti aliyorlar ve bu miktar 5-10 € arasinda degisiyor (evet aylik!!). Sokaga atacak paraniz yoksa benim gibi banka banka gezip hesap isletim ücreti almadiklari bir kampanyalari var mi ögrenebilirsiniz. Hesap acilis islemlerinizin yapilmasinin ardindan hesap numaraniz, IBAN ve BIC numaranizi iceren dokümanlari aliyorsunuz, yani subeden hesaben islem yapabilirsiniz ama banka kartiniz ve sifreniz adresinize postayla gelecek bu yüzden beklemelisiniz.

Son olarak saglik sigortasi mevzusu. Acikcasi bu konu benim en zayif oldugum konu, cünkü bugüne kadar calisan olarak bu tarz islemlerle kendim ugrasmayinca su an hem de baska bir ulkede bunlari yapiyor olmak öncelikle zor zaten. Almanya`da Devlet Saglik Sigortasi (Government Health Insurance System (GKV)) denen bir sistem var. Eger yillik geliriniz belli bir miktardan azsa GKV yaptirmaktan baska sansiniz yok ama daha fazla maas aliyorsaniz Özel Saglik Sigortasi da (Private Health Insurance (PKV)) yaptirma özgürlügünüz var. Ben GKV`yi tercih ettim ve ve en bilindik sirket olan Techniker Krankenkasse`ye gidip saglik sigortami yaptirdim. Bu sistemde saglik sigortasi icin maasimdan aylik yaklasik %15`lik bir kesinti yapiliyor ve bunun yarisini (yaklasik 7-7,5luk bir kismini) calistigim sirket ödüyor kalan yarisini ise ben cebimden ödüyorum. Dolayisiyla saglik sigortaniza ne kadar cok sey dahil ederseniz maasinizdan kesilecek miktar o kadar artiyor (Detay bilgi icin BU yaziyi okuyabilirsiniz). Sigorta yaptirirken adres kaydiniz, pasaportunuz, bir adet vesikalik fotograf ve kontratiniz gerekiyor. Sigortanizi yaptirdiktan sonra adiniza bir sosyal güvenlik numarasi olusturuluyor ve üzerinizde resminiz olan bir saglik karti geliyor (hani cok eskiden saglik karnelerimiz vardi ya sayfa sayfa onun kart hali :)). Bu kartla birlikte (özel olmayan) tüm doktorlara randevu alarak gidip muayene olabilirsiniz. Ben tabii henüz hic tecrübe etmedim ama Muro`nun deneyimlerine göre gayet modern ve insani hizmet aliniyormus.

Evet nihayet son görevimizi de basariyla tamamladik ve artik posta kutumu her gün kontrol etme vakti… Ha son bir püf noktasi daha: posta kutunuzda mutlaka adiniz (yani burasi icin soyadiniz) yazili olsun. Cünkü adinizi göremedikleri an dokümanlari geri gönderiyorlarmis.

Tasinma ev ve evrak yazilarim bitti sanirim. Bundan sonrasi gurbet ellerde yasam 🙂